In Geraardsbergen hadden we een brillenwinkel in de Adamstraat. Nen winkel was veel gezegd. Want hij had wel een grote Vitrine maar er stond niets in als een vaas of twee. Daarnaast was een brede passage (doorgang) naar de stal. Als ge in den voornoen de deur opendeed belde wel een bel, maar dan had ge veel chance (geluk) dat hij thuis was, want gewoonlijk was hij op tournee (ronde), en alleen na den middag tegen een uur of twee was hij bijkan zeker thuis. Met zijn sjees (koets) en zijn rap paardeken reed hij alle dagen in een vast maandelijks patroon naar de nabije dorpen, om zijn klanten te bedienen. Zo had hij zijn verschillende zitdagen, meestal in een vast café dichtbij de kerk. Daar zat hij dan met een grote kist voor hem, achter een tafeltje in een hoek. Een paar blinkende koperen instrumenten lokten de klanten. Hij was nog niet lang aangekomen of de eerste arriveerde. Den bril van den ouden koster was gebroken en de knutselaar van de paroche (parochie) had wel al geprobeerd hem aaneen te solderen maar het was niet gelukt. Dus moest hij nen nieuwen hebben. Prius , zo heette den brillenman, bekeek eerst eens de kapotte bril en lei hem op den kant van de tafel. Nu moest den koster op een stoel nabij schuiven. “Ja, ’t is voor nen bril voor dichte bij te kunnen zien,“ zei hij,-“ want verre zie ik nog genoeg !” Prius deed de kist open en haalde verschillende brillen uit zijnen bak. Hij keek eens goed naar den ouden bril, waarvan de glazen vol zaten met krassen en vette vingers, en vergeleek de glazen en gaf hem dan een nieuwen door.
“ Past den dezen ne keer, “ zei hij. “ Hij is goed “ was ’t antwoord. Maar Prius wist uit ondervinding dat hij een straffere moest hebben. “En nu den dezen,” en hij gaf hem één die een beetje straffer was. “Awel, merdie, (krachtwoord) “ zei de koster “ als ik het moet zeggen ‘k zie er beter mee. Die heel klein letterkens van de gazette kan ik er nu goed mee lezen.” Na nog een paar keren geprobeerd te hebben, werd den besten overgehouden. Met een zeemlerken (zeemlap) kuiste Prius nog een paar keren den bril en de koop werd afgesloten. Ondertussen waren er wel enkele klanten in de herberg verschenen, en zaten geduldig hun toer af te wachten.
Als er een vrouwmens bijzat, was er al wat meer gebabbel en die becommentarieerde de verschillende modellen.
Veel soorten brilmonturen waren er toen nog niet. Het waren gewoon ronde glaasjes met een paar soepele branches achter de oren. Veel verschil was er niet, alleen de kleur kon variëren van lichtbruin tot donker.
Maar hij had wel een paar ‘Pince Nez ‘s’ in zijn assortissement. Die stond een beetje chieker, dacht men. Die waren meer geschikt voor den notaris, die ook zogezegd kwam aanschuiven, maar die toch wel een voorkeursbehandeling kreeg, want hij mocht voorkruipen.
Af en toe kwam den cafebaas aan Prius een pint reiken. “ Van al dat babbelen krijgt ge dorst “ zei Prius. Zo behielp hij al zijn klanten en als het tegen den noen was, mocht hij mee aanschuiven aan de tafel. En daar was hij blij mee, want hij was al enkele jaren wevenaar en koken was niet zijn beste zijde. En aan hertrouwen had hij niet gedacht, hij had genen tijd om een vrouw te zoeken, zei hij dan. Zijn klein paardje was heel den tijd buiten aan de ring in de muur vastgebonden. Hij had het wel van de kar losgemaakt en het van een emmer water voorzien. Als het werken binnen gedaan was, is hij dan met een klein emmerken zijn beestje een scheute bier komen brengen, het heeft dat dan maar gretig uitgedronken. Na het eten spande hij zijn paardje weer in en dan trokken ze naar huis.
Als het voor een speciaal geval was, dan verwees hij zijn klanten naar de oogmeester, om ze eens goed te laten onderzoeken.
Als we hem dan ‘s avonds toch thuis troffen, kon het gebeuren dat er al anderen voor waren, en dan was het van wachten. We mochten ons op een stoel zetten en vandaar uit konden we zijn werk goed gadeslaan. Als het voor een gewone leesbril was, duurde het niet lange, want die had hij in voorraad. Maar als er glazen moesten geslepen worden, duurde het wel veel langer. Voor mij waren het speciale glazen. Met het voorschrift van den oogarts in de hand, ging hij naar een hoekkastje vol schuifkens. Hij trok er een open en haalde de veel te grote glazen eruit, die staken in een papieren zaksken. Hij ging ermee naar een toestelletje om het na te zien. Mijn eerste monturen waren allemaal heel stevige metalen brilletjes, en ‘k mag zeggen dat ik niet veel glazen heb gebroken. Er was toen nog niet zoveel gezever en gedoe met modellen. Het gepaste werd dan maar op mijn gezicht gezet, en in een spiegel mocht ik dan kijken en zeggen dat het goed was.
Dan trok hij naar zijn keuken met zijn grote glazen, en een beetje later was hij terug, ze waren veel verkleind. Toen zette hij een slijpsteentje in gang. ’t Was één van de eerste elektrische motoren die ik zag. En draaide hij een kraantje open en door een klein buisje begon het water over het glaasje te lopen. Een schurend geluid samen met het motor gebrom vulde het lokaal. Af en toe paste hij zijn werk eens. En dan deed hij naarstig verder. Over zijn hand liep het witte slijpvocht. Hij paste nog eens en toen lei hij het opzij en begon het andere glas zijn afwerking te geven. Dan nam hij het montuurtje, stak er de glazen in, schroefde de kleine vijsjes stevig aan, en met een klein lapken wollige stof overwreef hij het, keek er eens door, en overwreef hij het nog ne keer. Dan nam hij het bij de branches en stak den bril op mijn gezicht. Hemeltje wat was dat een verschil tegen vroeger. Nu zag ik klaar en duidelijk alles scherp afgelijnd. Mama vereffende en we trokken den bergop naar huis.
Vandaar zagen we aan d’ horloge en de torentjes dat het anders gesloten poortje nu openstond. Er waren mannen aan het over en weer lopen, en ze maakten met dikke staken een soort van stelling waar ze hun ladders op stelden. Veel was er nog niet te zien die morgen. Maar tegen de noen waren reeds een heel deel van de schaliën opgebroken en zagen we het blote hout. Hier en daar waren donkere natte vlekken te bespeuren. De mannen waren juist bezig enkele planken weg te breken met koevoeten en het half rotte hout viel omlaag op de gaanderij rond den toren. We moesten vlug naar huis gaan eten, maar we waren wel rap terug, om nog wat te kunnen zien van dat gedoe. Nu waren ze bezig met verse planken op die plaatsen vast te leggen.
Papa, die ook een fotomaniak was, en Theofiel wisselden van gedachten over hun nieuwste evenementen en proeven. Als ze in onze donker kamer geraakten, geraakten ze er niet meer uit.
Alle lampen werden aangestoken. Er waren er zelfs, die in een witte paraplu hingen. Dan kroop hij achter zijn zwaar studioapparaat op wielkens en rolde ermee over en weer van onder een zwarten doek. Hij deed het kapken van voor de lens, pierde op het matglas en draaide aan een paar wieltjes tot het scherp stond. Rolde nog wat over en weer, en uit het kot ernaast haalde hij zijn platenkas, stak die van boven een beetje in het apparaat, keek nog eens vanonder zijn doek, en dan zette hij het dekseltje weer op zijn plaats. Hij duwde de platenbak omlaag, en trok toen een dunne ijzeren plaat omhoog. Hij keek nog eens van naast zijn appareil (apparaat), en zei toen, wijzend op het objectief “ En nu naar het vogeltje kijken ! ”. Het slachtoffer keek maar zag niets, dan dat hij snel dat dekselken had weggenomen en dan luidop telde “Één, twee, en drie.” En het dekseltje zat alweer op zijn plaats. Dan schoof hij, in één keer, die ijzerplaat naar beneden. Dan nam hij zijn platenbak en draaide die achterste voren, want er zaten 2 platen in. Voor alle zekerheid maakte hij nog een tweede ‘pose’ (beeld). Tegen het einde van de week mocht de klant dan zijn werk komen afhalen. Netjes in een omslag van voor met een tekeningsken stond dan ‘foto L’Haire’
Als het stadsbestuur een monument wou oprichten voor de oud kolonialen, viel de keuze op Theofiel. Na eerst uitgemaakt te hebben wat ze wilden, kwam het ontwerp met den olifant. Maar het mocht niet teveel kosten, dus maakte Theofiel het dan maar zelf. Hij werd toch bijgestaan door de stadsdiensten, die hem zijn mortel aanbrachten op de stelling, zodat hij het maar moest aanbrengen op de juiste plaats. Hij had het dus ontworpen en nog zelf gemaakt in beton. Hij droeg er zelfs zijn vuil kostuum aan toe, en is er zeker niet rijk van geworden. En het mag nog gezien worden ook en dat maakte hem gelukkig.
Maar de veertien dagen waren voorbij en er was niemand te zien. Mama had al verschillende keren gebeld (getelefoneerd) naar den elektricien en telkens was het zijn vrouw, en ’t was van: aja, dat ze haar werk daar dan kon naar schikken, en als het vakantie was, dat de gasten dan in de weg zouden lopen, en zo van die redenen. En elke keer kreeg ze de belofte, dat het voor van de week wel zou zijn. Op een morgen verscheen hij dan toch. Met op zijn stootkar een stapel lange buizen en een paar ladders, en enkele rollen gekleurde draad. Hij is het hekken dan maar binnengereden tot voor de voordeur.
Op de plafond in het midden van de kamers deed hij anders, daar moest hij eerst de gepaste plaats vinden. Met zijn kneukel klopte hij zo wat rond, en waar hij aan de klank hoorde, dat het een keper was, stak hij daar zijn priem in, en ja, hij had de goede plaats. Nu vees hij daar een grote oogvijs in, waar dan later een luster kon komen. De rosace maakte hij direct met lange vijzen vast op het plafond. Maar bij ons waren reeds overal gasleidingen, zodat de lusters bleven hangen. Daar heeft hij dan een ‘plafonier’ gezet.
Twee dagen later kwam een andere ploeg van drie man. Eerst hebben ze de kabel binnen verder afgewerkt en een compteur gemonteerd. De schakelaar stond uit. Ondertussen was één van de twee op de paal aan ’t straat gekropen en heeft daar dan de verbinding gemaakt. Als hij terug op de vasten grond stond is er dan enen naar het kabien gegaan en heeft daar de stroom terug opgezet. De buren die al allemaal stroom hadden zullen wel content geweest zijn. Want het heeft een helen voornoen geduurd. Toen kwam den chef binnen en met veel geste heeft hij dan de plombs ingevezen, er een loodje aan gehangen en de schakelaar aangezet. Hij draaide aan een knop en daar floepte de lamp aan. Hemeltje, wat was dat klaar. ’t Was alsof de zon binnenscheen. Ze dronken een grote pint, en ze wilden een sigaret rollen, maar papa trakteerde hen op een sigaartje.
Eerst werden de verschillende plannen doorgelezen en leerden we zo de verschillende onderdelen van elkaar onderscheiden. Er waren bij de rommel ook een paar batterijen, die hun besten tijd gehad hadden, maar er kwam toch nog stroom uit, want als we de draden tegeneen deden kwamen er nog vonken uit. Op een dag, het moest er dan toch eens van komen, wilden we ook onze radio zelf maken. Nonkel Pol uit Luik was eens op bezoek, en leerde ons hoe we galène (een kristal) moesten maken door lood en solfer in een proefbuisje te verwarmen boven de bunzenlamp (gasbrander) van papa. Na een paar keren lukte het ons om een aaneenklevend kristal te maken.
Met zijnen velo was hij pertanks (nochtans) overal rap ter plaatse. En in zijn zakken had hij altijd wel een paar meters, maar het liefst van al had hij nog zijnen houten plooimeter.
Zo deed hij rondom. De rest van zijn nageltjes deed hij weer in zijn doosje, en nu mocht hij weer spreken want heel den tijd heeft hij moeten zwijgen. Nu nam hij weer zijn bol mastiek, brak er een brok af, en begon die tot een saucies (worstje) uit te kneden, en dan tussen zijn twee handen maakte hij er een lange trip van. Hij deed dit in den buitenkant van de slag en met zijn mastiekijzer duwde hij alles vast, zo ging hij rinkerrond (rondom). Dan spuwde hij ne keer in zijn hand, smeerde zijn mes daarin, en zette het in een hoek en trok in één keer naar beneden. Overal vielen fijne repen mastiek op den grond, maar de voeg, die was perfect gevuld. “Daaraan kent men de stielman”, zei mama dan. Met een oude gazet kuiste hij de vette vingers weg.
Op den reep woonde er een man en die deed niet anders dan vitreaus maken. Van op de straat kondt ge hem bezig zien. Want hij werkte aan de tafel en die stond plat tegen het venster. Aan de muur hingen twee of drie pakken loodbandjes van verschillende grootte. In den gang stonden verschillende soorten gekleurd glas op een glasstoel, en vanachter in zijn remise stonden nog meer grote bladen van soorten glas in alle dikten en kleuren, en in zijn werkplaats van voren aan ’t straat, stonden kleinere stukken, want elk stuksken kon nog van pas komen.
Hij deed zijn ronde in de benedenstad met zijnen triporteur. Met een grote bel maakte hij de hele straat attent dat hij er was. Ik geloof niet dat hij de katten wakker belde, want die zaten al te wachten en zelfs tot op enige meters van hem stonden ze te loeren, surtout (bijzonder) in de Penitentenstraat. Zo waren er toch bij die het riskeerden dicht bij te komen. Maar toen ze aanstalten maakten om op zijn triporteur te springen joeg hij ze onverbiddelijk weg. ’t Was eigenlijk een beetje zijn eigen fout, want toen hij over zoveel jaren zijn beroep begon, had hij uit medelijden eens een haringkop aan een van die dieren gesmeten.
Op zijn driewielfiets stonden de wit emaillen bakskens met de verschillende soorten haring. Hij lag daar fris en koel tussen die ijsbrokken. Als de klant een bokaaltje moest hebben, was dat vlug gedaan, want ze stonden kant en klaar in zijn groten bak.
Maar mama had dat graag, en soms moesten we er één gaan halen.
proeven, maar het beviel ons niet zo goed. We hadden veel liever een rolmops in de mayonaise. Die maakte Nelle klaar in haar keuken. De kistjes, die ze met de ijzeren weg, direct van de vismijn in Oostende toegestuurd kreeg, staken vol met ijs, en daarin, flink koud, zat dan een hoop haring.
Ze haalde ze er één voor één uit en sneed ze de vinnen af en reepte hem van voor tot vanachter open. In een grote faience kom lei ze die dan allemaal open naast elkaar. Dan overstrooide ze alles met peper en zout. En een halve citroen. Dan ging ze op het koerken in de buitenlucht haar ajuin schillen, en sneed die in fijne schellekens. Haar baksken met speciale kruiden stond al klaar. Eerst maakte ze de bokaaltjes schoon en begon ze dan te vullen met een beetje peperbollen en enkele kruidnagels. Een paar laurierblaadjes lei ze van onder, daarop enkele ajuinsneetjes, en toen plooide ze haar haring samen, en vulde zo de bokaaltjes. Dan nam ze de grote fles met azijn en goot er enkele lepels in en dan volgde het water tot aan de rand. Ze draaide er het deksel op, schudde nog eens goed en schoof hem op naar de rand van de tafel. In de klein bokaaltjes zaten minsten zes haringen en soms moest ze duwen om ze er in te krijgen. In de grote bokalen waren het er twintig, maar er zaten toch altijd een paar kleinere meer bij. Etiketten moesten er niet op want ge zaagt toch van buiten wat er in zat. Rolmops maakte ze anders gereed. Als ze gekuist waren, stak ze er van binnen een greepje ajuin en een stuksken cornichon in, stak daar een paar stokskens door, omdat ze zouden aaneenblijven, deed eerst een schep mayonaise in de pot en duwde den dikken haring in de mayonaise. Ze vulde het bokaaltje en dan deed ze er nog een schep mayonaise van boven op. Nu nog het deksel en met een aniline potlood schreef ze daar een getal op, zo wist ze, wanneer ze hem gemaakt had, want dat kon men zo lang niet bewaren. Ze verkocht ook ongepelde garnalen, maar veel was het niet, want de klanten hadden liever haren gepelde. Ze deed dat allemaal zelve. Als ’s morgens zo rond tien uur de postkarre was geweest, was ze aan de slag en tussendoor nog de klanten bedienen. ’t Ging haar goed af, want ze was er slekkevet (dik) van geworden.
En Margriet lag nog te ronken in haar bed. Hij liet stillekens ne grote kastaar van een vloek vallen, en begon op de deur te bonken. Niets hielp. Hij trok dan langs het baantje naar vanachter en een geluk dat het remiseken niet vast kon, want daar stond zijn redding: de houten ladder. Met een opgezweept gemoed haalde hij ze te voorschijn, en zette ze aan het raam van de slaapkamer. Het venster stond winter en zomer op een kiertje. Hij had en een koperen obus van uit den oorlog van binnen tegen gezet, tegen het open waaien. Opgewonden beklom hij de ladder en beukte tegen de venster. Eerst ging het niet, maar bij de derde poging, viel de zware obus van de vensterbank, en rolde met veel gedruis op de houten vloer. Margriet, die nog aan het slapen was, sprong een gat in de lucht, liet een ijselijke schreeuw, en was opeens klaar wakker van dat lawaai. Met opengesperde ogen, wilde ze naderbij komen, maar moest zich eerst een beetje op de rand van het bed zetten, om te bekomen.
Ze had voldoening gekregen, want de slotenmaker, die daar niet ver van het klooster woonde, liep naast haar. Dezelfden dag nog was er een ander slot op de voordeur. Charel Steppe, die een bekwaam stielman was, moest er eens om lachen, want hij had het al voor gehad, dat hij uit zijn bed gehaald werd door één of anderen zattepee, die zijn sleutel verloren had en die hem dan, in ’t gat van den nacht, kwam wakker maken om hem in zijn eigen kot binnen te laten. Dan nam hij zijn alaambak mee op zijnen velo en trok naar het opgegeven adres en meestal stond hij dan de buitengeslotene al op te wachten in het geopende deurgat, als die dan eindelijk al waggelen arriveerde. En omdat Charel zelf ook graag een glaasje had, dronken ze samen nog eentje om te bekomen. ’t Zal wel een duren keer geweest zijn, maar allez, hij was toch weer binnen.
Onze eerste garage was in de Lessense straat, rechtover de Pateelstraat. Het was er niet groot, maar een wagen of drie kon er binnen. Aan de straat stond de bekende benzinepomp, waar men met een zwengel eerst de glazen bokalen moest vullen, om die dan met een kraan en doormiddel van een lange caoutchouen darm, de 5 liter naft in uw tank deed verdwijnen. Onderwijl kon de garagist of zijn vrouw wel de andere bokaal vullen. Het was dan ook zelden, dat er meer dan 20 liter werd getankt. Maar er waren pompen genoeg. Terwijl de capeau (motordeksel ) dan toch openlag, keek men dan ook maar eens naar de olie. Een lange ijzeren stang op de zijkant van de motor werd er uitgetrokken en vanonder was er een spoor van zwarte olie te zien. Als die hoog genoeg was, was alles goed, maar eens beneden het meetje moest er weer bijgevuld worden.
Banden repareren was in de garage een intensieve bezigheid, zodat elke garagist meestal een gast had, die niet anders deed.
Voor den chauffeur was het altijd niet zo gemakkelijk. Want als het regende, moest hij zijn ruitenwisser manueel eens draaien met een zwengeltje boven aan de ruit, en als het hard regende, moest men maar stoppen en wachten tot de bui over was, of stoppen en met de hand afkuisen. Aan de buitenkant hing den claxon, die met een luchtpeer geknepen werd en een brullend geluid produceerde. Op onze Minerva was het een elektrische toeter, die met een hese stem krijste.
Als het niet ter plaatse kon gerepareerd worden, dan werden de oude boerenpaarden ervoor gespannen en met veel gelach begeleid, trok met het gevaarte naar de garage. De chauffeur zat dan bloedrood van schaamte achter zijn stuur en alleen op de kruispunten deed hij zijnen claxon ne keer gaan. In de garage hing een grote katrol aan een dikken ijzeren balk, en met kettingen werd dan de motor er uitgehaald, dat was die dagen dan zwaar werk met al die zware onderdelen. En bij sommige merken moest ge soms lang wachten op de wisselstukken, en als ze er niet meer te vinden waren moest de garagist gaan zoeken in de afbraak garages, waar men alles en nog wat recupereerde. Met een beetje geluk kon alles verholpen worden. Maar als er iets aan het chassis mankeerde deed de garagist dat zelf en met zijn soudeerpost laste hij alles wat gebroken was. Op den buiten waren er nog die met een carbuurpost werkten, maar in de stad ging dat al met acetyleen – en zuurstof bombonnen. Het was niet altijd gemakkelijk voor die garagisten om die karretjes draaiende te houden, maar ze kenden hun vak.
’t Was in een soort villaatje dat hij woonde. Hij had ook een auto, een oude fiat, maar hij kwam er niet veel mee buiten. Alleen om naar de winkel te rijden waar hij de kostuums voor de klanten maakte. Hij zat geïnstalleerd in een grote kamer. Aan het één venster stond een grote tafel. En voor ’t ander raam stond een zwaar naaimachine. Er stonden verschillende kleermakerspoppen op een poot. Aan één ervan hing een kostuum dat half afgewerkt was. In een hoek stond een kast waar de rollen stof uitstaken, aan de andere kant lagen de rollen met verschillende soorten van voering. In de kast lagen verschillende soorten epauletten of schouderstukken, en vulsel. De gepaste knopen staken op kartonnekens in een kartonnen doos op de schouw waar een grote spiegel bovenhing. Een grote houtkachel stond in het midden en daarop stond een groot strijkijzer met een schouwken aan.
Het was een leuk gezicht dat maten nemen. Met zijn boeksken dichtbij op de tafel, begon Sooi te meten, eerst de borstomtrek, de armlengte en de beenlengte en daarvoor zette hij zich op zijn knieën. Terwijl hij de maat nam, had hij zijn potloodje stevig in de mond, zodat hij niet kon spreken. En dan mommelde hij wat, maar niemand verstond er een gebenedijd woord van. Op het eind schreef hij dan alles op en overliep nog eens zijn getallen, of alles wel klopte.
De lengte van de mouwen werd afgetekend en omgeslagen en met een kopspeldeken vastgelegd. Twee dagen later moest hij nog ne keer gaan passen. Gewoonlijk moest dit niet, maar velours was zo een moeilijke stof naar het schijnt, dat hij liever nog eens paste. Hij wilde niet dat papa in een ongemakkelijk en slecht zittend kostuum rond liep.
Een kabouche is een muts voorzien van een klak (klep) uit dezelfde stof als de platte muts. Er zijn natuurlijk ook verschillende modes geweest, maar in het algemeen was er een lederen bandje rond het hoofd, dat doorliep en waar aan één zijde de klep werd bevestigd, die het voorhoofd beschermde. Bij sommige gelegenheden werd er ook eens gevraagd om een kabouche uit dezelfde stof te maken van het kostuum, dat men bij den kleermaker had laten maken.
In het fabriek zelf werkten niet veel mensen, het waren meestal thuisarbeidsters. In de zaal stonden wel enkele zware naaimachines en een paar grote tafels om op te snijden en te verpakken. De hele muur van de ruime werkplaats hing vol met verschillende patronen, en daaronder op een rij hingen dan de verschillende maten. Maar ne keer (eens) boven de maat 59 moest mijnheer André zelf het patroon tekenen, dat waren immers ‘buiten maten’ en dat kwam niet voor in de normale productie.
Op de plaats van achter waar het leder samenkwam, waren een paar gaatjes gemaakt, waar een stukje zwarte rijgkoord ze verbond. Zo kon men het beter doen passen.
Ze maakte de bolhoed met een beetje water en een sponsken proper en droogde hem dan goed af. Hij blonk nog een beetje van het water, maar het was een heel verademing voor hem, want hij was delicaat op zijn kledij.
Thuis verkocht hij in theorie niet, maar hij had wel een winkel in de Nieuwstraat, die werd bediend door een gerant. Die werkte precies als het voor haar eigen was. De kabouchen, dat was aan den énen kant. Ze stonden schoon op een staandertje naast elkaar en wedijverden om de gunst van de koper. En in de glazen kast hingen ze met tientallen naast en op elkaar, netjes op maat gerangschikt.
Sommige hoeden hadden zelfs een fabrieksverpakking, waar de hoed in een met witte zijden stof bekleedde stevige en prachtige doos werd meegegeven. Maar die had men dan toch meebetaald. In een aparte kast stonden de zwarte bolhoeden en de ‘chapeau bus’ (hoge hoed). Als we daar, als kleuters, naar wezen schitterde er iets in haar ogen en dan zei ze : “ Da’s nog geen spek voor auwen bek! “ en ze friemelde wat met haar vingers. Papa had een speciale hoed, een ‘Brumels’, die moest uit Engeland komen. Hij had nogal een grote maat, en die durfde ze niet inleggen, want ze had niet veel klanten met zo nen dikke kop en dat speciaal model, verklaarde ze. 
Er lopen zo van die ‘gezegselkens’ (verhaaltjes) van: ter kwam ne keer een boer met een dikke kop in den hoedenwinkel en hij paste alle maten. Toen hij de vrouw radeloos naar achter zag gaan, hoorde hij dat haren man luidop zei: “Awel, zet hem dan de doos op!” , hetgeen zij dan vertaalde in: “Ik zal de maat eens nemen en er énen bestellen”.
